Кобец Марыя Уладзіміраўна нарадзілася і жыве ў вёсцы Валішча Пінскага раёна Брэсцкай вобласці.
Скончыла Пінскае медыцынскае вучылішча (1994). Працавала загадчыкам Валішчанскага фельчарска-акушэрскага пункта (1998-2010), дырэктарам Валішчанскага сельскага Дома культуры (2010-2013). З 2013-га – рэдактар карэспандэнцкага пункта г. Пінска РУП РТЦ «Тэлерадыёкампанія “Брэст”». Студэнтка VІ курса Інстытута журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Вершы друкаваліся ў перыядычных выданнях Беларусі (газеты: «Палеская праўда», «Пінскі веснік», «Навіны Палесся», «Народная трыбуна» «Заря», «Краязнаўчая газета», «ЛіМ», «Звязда», «Народная газета»; часопісы: «Полымя», «Маладосць», «Нёман», «Гаспадыня», «Алеся»).
У перакладах асобныя творы аўтаркі друкаваліся ў Расіі, Польшчы, Сербіі, Чарнагорыі, Туркменістане.
Аўтар паэтычных зборнікаў:
«Кроплі» (Выдавецтва «Мінкапрынт», г. Мінск, (2011);
«Палыновая квецень» (Выдавецтва «Альтернатива», г. Брэст, (2016).
Удзельнік шэрагу калектыўных кніг:
«Я приветствую мир» (зборнік паэтаў-медыкаў Берасцейшчыны, (ААТ «Брэсцкая тыпаграфія», г. Брэст), (2012);
«Благословенный миг» (зборнік твораў Беларусі і Узбекістана, серыя «Сугучча сэрцаў», (Выдавецкі дом «Звязда»), (2013);
«Зорка Венера» (зборнік твораў аўтараў Беларусі, (бібліятэка часопіса «Гаспадыня»), (2016);
«ARTE STIH» (анталогія Сусветнай паэзіі, г. Бялград, Сербія, (2016).
Член Саюза пісьменнікаў Беларусі, член Саюза пісьменнікаў Саюзнай дзяржавы, лаўрэат літаратурнага конкурсу «Галасы Берагіні» Беларускага Фонду культуры (2010), лаўрэат Брэсцкай абласной літаратурнай прэміі імя Уладзіміра Калесніка (2012).
Заявіла аб сабе Марыя Кобец і як перакладчык. Штуршком да працы такога кшталту стаў яе ўдзел у міжнародных фестывалях і форумах: фестываль славянскай паэзіі «Поющие письмена» г. Цвер (Расія) (2014), 51-я Міжнародныя бялградскія сустрэчы, г. Бялград (Сербія) (2014), Міжнародны літаратурны форум ў г.Аполе (Польшча) (2016). З арыгінальных моў вершы перакладала з сербскай, чарнагорскай, украінскай, польскай. Праз падрадкоўнікі рабіла мастацкія пераклады з азербайджанскай, дакестанскай, калмыкскай, хакасцкай, туркменскай, таджыкскай, узбекскай, чачэнскай. Вершы Марыі Кобец уяўляюць сабой арыгінальны мастацкі сінтэз, у межах якога паядналіся багацце паэтычных традыцый, глыбокія філасофскія разважанні, маральна-этычны кодэкс паводзін сапраўднага чалавека, грамадзяніна сваёй краіны. Вершы паэткі з Піншчыны – гэта суквецце яркіх і крыху абвостраных пачуццяў, якія праз прызму свайго светапогляду адкрывае чытачу аўтар. «Смарагдавая ранняя вясна», «Ружовы травень», «Вераснёвы золак» і «Белы ветразь завей»… Кожны з вершаў Марыі Кобец напоўніцу прасякнуты шчымлівай, але неабдымна светлай тугой, з’яўляецца яскравым прыкладам высокай паэтычнай лірыкі. Тонкае жаночае светаўспрыманне лірычнай гераіні паэтычных твораў дапамагае чытачу паглядзець на вечнае ў яго ўзнёсласці і прыземленасці ды зрабіць крок да разумення, найперш, самога сябе.
А ПОМНІШ, МАМ?.. …Тваёй вясны раскошны цвет, Згарэў агністаю шыпшынай… А помніш, мам, як мы абед Дзялілі з чарадой птушынай? Шапталі штось да збажыны У тым полі сарамліва макі... Апоўдзень. Бічаўнік. А мы Расклалі сціплыя прысмакі: Сальцо на гладзі хвартуха, Акраец хлеба, соль, цыбуля… Смачней ці ж пёк хто пірага За той акраец твой, матуля?! – Налі, дачушка, й малака, Навошта есці ўсухамятку?! Дае стамлёная рука: – Шчэ яйка з’еш, яно ж усмятку! Нярвова бзыкаюць чмялі, Раяцца ля няхітрай снедзі. – Дачушка, малака налі! Запі, ды й будзе па абедзе! Буяюць зёлкі ў сонцапёк. Дзень – доўгі век за працай ў полі. – Радочак, ну яшчэ радок! – Ты заахвочваеш міжволі. Гадзіна, дзве, радок, другі, Дранцвее спіна – дзень упрысядзь. – Эх, пахне лепш за пірагі – Скарынкі ў торбе ж засталіся. Садзіцца сонца спакваля: – Пара, пара заканчваць справу. Хай песціць шчодрая зямля Ўраджай багаты нам на славу! Лагодзіць вершаліны дрэў Бурштыну фарбай надвячорак, Бруіцца жаўруковы спеў, Кладзецца сонейка на ўзгорак. … Маёй вясны таксама цвет Згарэў здзічэлаю шыпшынай. ... А помніш, мам: жыты, абед Пад гоман чарады птушынай?
СОН У светлым роздуме вясны, У свежым водары маёвым Ружовыя мне сняцца сны – Зарніцы між лясоў хваёвых. Мне сніцца човен на рацэ, Сівой накрыты таямніцай. Мая далонь ў тваёй руцэ. І песня-плынь рачной вадзіцы. І ціхі шэпат буйных траў, Ружовым досвіткам напеты, І ты, што ўсё далонь трымаў У сне, тваім цяплом сагрэтым...
ДА ПАЭЗІІ… Пагібель?.. Надзея?.. Збавенне?.. Нязграбная ноша, Ці крыж?.. Ратуеш, ці дорыш сцаленне? Знішчаеш, узняўшы ўвысь? Вясны гаманкой захапленне! Бурлівы, няўрымслівы плёс! Любоў… Да шаленства-ўтрапення! Нянавісць… да ўедлівых слёз! Самоты, журбы паланенне! Усмешка… з ударам пад дых! І Веры Святой наталенне! І споведзь, І каянне ўслых! Трохперсце… Пацір… Ачышчэнне… Пачатак... і ўрэшце... канец. Пагібель... і дзеля збавення Цаглянага жвіру свінец!..
ПРАБАЧ МЯНЕ, НЕБА, ПРАБАЧ… Я чую – Ты плачаш, не плач, Далёкае блізкае Неба… Спадаюць слязінкі… Крумкач Ірве набрынялую глебу. Я чую Твой стогн. І ў журбе Выпростваю стомлена рукі. Ты плачах, ці чуеш – к Табе Вандроўнік ідзе блізарукі. Выслізвае крыж з далані, Халоднай, амаль акалелай. Сцяжына – наўсцяж аканіт1, І цела – ледзь-ледзь ацалела. І сэрца ледзь б’ецца, ды плач, Твой плач ушчувае дакорна. І шляхам грымотных няўдач Іду нетаропка, пакорна. У тварах счарнелых кабет Шукаю зноў існасць і веру, Нязнана шапчу свой абет – Выдыхваю думкі даверу. Прытрызніцца ветразь… І плач, Твой плач, Найвысокае Неба… Прабач мяне, Неба, прабач, За слабасць адсутнасці хлеба. Akoniton1 – з грэчаскай назва расліны, ужывальнай для атручвання ваўкоў і іншых драпежнікаў.
САКРАМЕНТАЛЬНАСЦЬ ПАКУТ Штосьці ў душы зварухнулася – Вецер узняўся ў цішы? – Даўкай аскомай кранулася Боль трапяткое душы! Хвіля... і ўсё сцепанулася – Роздум стаў морам ліхім – Пэўна, сумленне прачнулася – Просіць няволі-тугі. Просіць, да цела звярнуўшыся: «Хоць на парукі – вазьмі!» У чорны паркаль апрануўшыся, Стрэну прычасце слязьмі. Іголкамі ў цела ўтыркнулася, Госпадзі, моца сышла. Словы малітвы прачнуліся І… благадаць увайшла. І перад срэбраным крыжыкам, У бляску прасветлай свячы, У ліхаманкавых дрыжыках Слёзна малітву шапчу. Споведзь у гук апранулася: «Божа, Ты побач, Ты тут!» Святасць у сэрцы прачнулася – Сакраментальнасць пакут.
Литература:
- Кобец, М. У. У белым ветразі завей : вершы / Марыя Кобец. – Мінск : Народная асвета, 2018. – 173 с.
- Кобец, М. У. Палыновая квецень : кніга паэзіі / Марыя Кобец . – Брэст : Альтернатива, 2016. – 191 с.
- Кобец, М. У. Кроплі : [вершы] / Марыя Кобе]. – Мінск : Минкопринт, 2011. – 95 с.
- Кобец, М. У. Да «Жоўтага неба» ; Rebel Yell : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2020. – 5 чэрвеня (№ 21). – С. 8.
- Кобец, М. У. «У бадзянні па высахлай зямлі…» ; «Твая праўда, Арыстоцель…»; «Свет ідэй і Свет рэчаў, о Платоне…» ; «Напэўна, жыццё і насамрэч дастаткова простае…» ; «Так, пэўна прыйшоў час…» : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2019. – 11 кастрычніка (№ 40). – С. 8.
- Кобец, М. У. Калінавыя маністы : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2019. – 7 сакавіка (№ 10). – С. 8.
- Кобец, М. У. «Я між зрэнак вачэй вашых спраўлю жытло…» ; «Я кахаю Вас, гэта так…» : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2018. – 31 жніўня (№ 34). – С. 9.
- Кобец, М. Істота; Вялікая Вада ; Неба ; Вырай, альбо Партрэт дзяўчыны з парцалянкавай філіжанкай ; Голас маёй сутнасці : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2018. – 13 красавіка (№ 14). – С. 8.
- Кобец, М. У. У сузор’і вар’яцтва : [вершы] / Марыя Кобец // Полымя. – 2018. – № 2. – С. 35–37.
- Кобец, М. «Па пекнаце самоціцца слата…» ; «Вышывала крыж на хвартушку…» ; «Халодны дзень, гарачы вір…» ; «Людзі адвеку не мелі крылаў…» : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2017. – 10 лістапада (№ 45). – С. 8.
- Кобец, М. У. Сціскае прыгожасцю грудзі… : [вершы] / Марыя Кобец // Полымя. – 2017. – № 4. – С. 88–91.
- Кобец, М. «Штосьці ў душы зварухнулася…» ; «Праўда і ісціна…» : [вершы] / Марыя Кобец // Літаратура і мастацтва. – 2016. – 30 снежня (№ 52). – С. 5.
- Кобец, М. У. Падары мне ў народзіны неба : [вершы] / Марыя Кобец // Полымя. – 2014. – № 11. – С. 92–93
- Кобец, М. У. Одно спасенье – слово : [стихи] / Мария Кобец ; перевод с белорусского Любови Турбиной // Нёман. – 2013. – № 9. – С. 80–81
- Кобец, М. У. На шчасце і на долю : [вершы] / Марыя Кобец // Маладосць. – 2012. – № 5. – С. 19–20.
